Fizjoterapia Agata Czępińska- Puławy, Końskowola

Woda-najważniejszy związek chemiczny na naszej planecie.

Jest niezbędna do życia i zaangażowana we wszystkie procesy i funkcje życiowe organizmu. Nasza masa ciała w około 60-80% składa się z wody. Zależy to od wieku, płci oraz procentowej zawartości tkanki tłuszczowej. Woda w naszym organizmie znajduje się w 2/3 w przestrzeni intercelularnej (wewnątrzkomórkowej) a 1/3 w przestrzeni ekstracelularnej (zewnątrzkomórkowej). Wyróżnić można jeszcze przestrzeń transcelularną, stanowiącą niewielką (około 2,5%) część przestrzeni zewnątrzkomórkowej, obejmującą zawartość układu pokarmowego, moczowego, oddechowego, surowiczych jam ciała. Mimo wahań w dziennej podaży wody, organizm dzięki mechanizmom równowagi wodnej jest w stanie utrzymać stały skład płynów w poszczególnych przedziałach.

Woda jest składnikiem płynów ustrojowych, które w organizmie transportują tlen i składniki odżywcze. Pełni funkcję ochronną dla mózgu, gałek ocznych oraz rdzenia kręgowego. Zapewnia odpowiednią pracę mięśni i stawów oraz prawidłową objętość naczyniową. Pochłaniania nadwyżki ciepła i wydala je poprzez parowanie przez skórę oraz drogami oddechowymi, pełniąc tym rolę termoregulacyjną. Poprawia jakość snu, funkcje poznawcze i nastrój.

Proces pozyskiwania wody określamy jako nawodnienie. Natomiast jej utratę- odwodnieniem.

Prawidłowe nawodnienie organizmu polega na utrzymaniu fizjologicznych wielkości przestrzeni wodnych. W sytuacji niedoboru wody błony komórkowe stają się mniej przepuszczalne, utrudniają przepływ hormonów i składników odżywczych do wnętrza komórki i wypływanie produktów przemiany materii, które powodują uszkodzenia komórek, co w efekcie może prowadzić do częściowego lub całkowitego zniszczenia komórki.

Istnieje coraz więcej dowodów potwierdzających znaczenie utrzymania prawidłowego stanu nawodnienia w różnych aspektach zdrowotnych. Jej niedobory skutkować mogą poważnymi konsekwencjami dla naszego zdrowia. Pojawiają się zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, termoregulacji oraz równowagi kwasowo-zasadowej.

W czasie około 3-5 tygodni (różnie podaje literatura), woda w naszym organizmie jest całkowicie wymieniana. Trudno określić, ile nasz organizm przeżyje bez wody. Wszystko zależy od stanu zdrowia danej osoby, wieku i indywidualnych predyspozycji. Przyjmuje się, że młody, zdrowy człowiek jest w stanie przeżyć bez wody do 4 dni.

Odwodnienie na poziomie 2-3% powoduje zmiany w układzie krążenia i układzie nerwowym. Mogą pojawić się bóle głowy, znużenie, osłabienie, problemy z koncentracją. Poprzez gorsze ukrwienie mózgu może dojść do zaburzeń w koordynacji ruchowej czy problemów z pamięcią.

Przy dalszym odwodnieniu mogą wystąpić halucynacje, utrata świadomości oraz zaburzenia świadomości prowadząc nawet do śmierci (przy utracie około 20%). Przy przewlekłym niedoborze wody organizm wytwarza kompensacje zmieniając gospodarkę wodną pozwalającą na prawidłowe funkcjonowanie. Niesie to jednak ze sobą ryzyko zdrowotne w postaci zmniejszonej ilości moczu a w konsekwencji wystąpienia np. kamieni w układzie moczowym. Badania pokazują że zmniejszona podaż wody może przyczynić się także do udaru mózgu, raka pęcherza, choroby zakrzepowo-zatorowej, zaćmy czy nadciśnienia.

Do odwodnienia może dojść nie tylko przy ograniczeniu podaży wody, ale także przy jej znacznej utracie. Może się tak zdarzyć podczas biegunki, gorączki, wysiłku fizycznym lub przyjmowaniu leków moczopędnych.

Szczególnie na odwodnienie narażone są osoby starsze, często leżące, z problemami zdrowotnymi. Seniorzy bardzo rzadko odczuwają pragnienie. Muszą nauczyć się picia wody małymi łyczkami. Pomocne mogą okazać się słomki, przez które łatwiej będzie takiej osobie się napić.